Kinh tế học căn bản: Dành cho người ham học Khi nhà kinh tế đồng thuận

KINH TẾ HỌC CĂN BẢN

CHƯƠNG 2: CÁC MÔ HÌNH KINH TẾ: TƯƠNG NHƯỢNG VÀ THƯƠNG MẠI (TIẾP THEO)

DÀNH CHO NGƯỜI HAM HỌC: KHI NHÀ KINH TẾ ĐỒNG THUẬN

"Nếu tất cả các nhà kinh tế được sắp đặt theo đúng thứ bậc, họ vẫn không thể đạt được sự đồng thuận." Đây là lời nói đùa của một nhà kinh tế nổi tiếng. Nhưng có thật là các nhà kinh tế bất đồng đến mức đó?

Không phải vậy, theo một điều tra kinh điển của Hội Kinh tế Hoa Kỳ, báo cáo trong tạp chí American Economic Review tháng 05/1992. Các tác giả đã hỏi người tham gia xem họ đồng ý hay bất đồng trên một số phát biểu về nền kinh tế; họ phát hiện là các nhà kinh tế chuyên nghiệp đã đồng thuận cao về nhiều phát biểu. Hơn 90% nhà kinh tế đồng ý rằng "Thuế xuất nhập khẩu và hạn mức nhập khẩu thường làm giảm phúc lợi kinh tế nói chung" và "mức trần cho thuê nhà sẽ làm giảm số lượng lẫn chất lượng nhà cho thuê." Điều ngạc nhiên về hai phát biểu này là nhiều người không chuyên lại không đồng ý: thuế xuất nhập khẩu và hạn mức nhập khẩu nhằm hạn chế hàng hóa nước ngoài được nhiều cử tri tán đồng, và những đề xuất loại bỏ việc kiểm soát giá cho thuê nhà đã gặp phải chống đối chính trị kịch liệt ở các thành phố như New York và San Francisco.

Vậy rập khuôn cho rằng các nhà kinh tế hay cãi nhau là một điều hoang tưởng? Không hoàn toàn như vậy: các nhà kinh tế thực sự bất đồng trên một số vấn đề, đặc biệt trong kinh tế vĩ mô. Nhưng họ cũng đồng thuận trên rất nhiều vấn đề khác.

(Còn tiếp)

-- Nguồn: Paul Krugman (Nobel kinh tế 2008), Robin Wells, Kathryn Graddy (2014) Kinh tế học căn bản, xuất bản lần ba.
-- Bài được tập hợp tại Kinh tế học căn bản