Nhân liệu (Peopleware): 13 Từng bước đi lên

NHÂN LIỆU (PEOPLEWARE): CÁC DỰ ÁN VÀ ĐỘI NGŨ HIỆU QUẢ

13 TỪNG BƯỚC ĐI LÊN

Ở chương cuối cùng này về môi trường văn phòng, ta nhìn vào các đặc trưng của một công sở lý tưởng, cố soi rọi những mối quan tâm sau:

* Kiểu không gian nào hỗ trợ nhân viên tốt nhất để họ được thoải mái, hạnh phúc, và làm việc hiệu quả?

* Kiểu không gian nào làm nhân viên hài lòng nhất về bản thân và về công việc của họ?

Nếu bạn làm việc trong một không gian doanh nghiệp điển hình, ồn ào, và đồng bộ đến phát khiếp, các câu hỏi trên có vẻ ác nghiệt. Nhưng rất đáng suy nghĩ về không gian lý tưởng. Một ngày nào đó, bạn có thể ở vị trí quyết định. Thậm chí hôm nay, bạn được mời cho ý kiến về tiến trình cải thiện công sở. Thật ý nghĩa nếu đam mê một tí về đề tài không gian, chỉ để biết rằng bạn phải hướng về đâu. Bạn phải hướng về đâu, theo chúng tôi, là về một không gian làm việc bao gồm một số đặc trưng đã được thời gian minh chứng.

Có một phương pháp xây dựng vượt thời gian.

Cách đó ra đời cách nay hàng ngàn năm, và vẫn không thay đổi đến tận ngày nay.

Các công trình xây dựng vĩ đại trong quá khứ, làng mạc, túp lều, và đền đài mà con người cảm thấy thân quen, luôn được tạo tác bởi những người am hiểu phương pháp này. Không thể tạo ra các công trình xây dựng vĩ đại, hay những đô thị vĩ đại, những danh lam thắng cảnh, những nơi bạn cảm nhận được chính mình, những nơi bạn cảm thấy sống động, mà không áp dụng phương pháp này. Và như bạn sẽ thấy, phương pháp này sẽ dẫn dắt mọi người đến các công trình có dạng cổ xưa, như cây cối, như núi đồi, như gương mặt chúng ta.

-- Christopher Alexander, Phương pháp Xây dựng Vượt Thời gian

Christopher Alexander, kiến trúc sư và triết gia, nổi tiếng về những quan sát của ông về quá trình thiết kế. Ông xây dựng các khái niệm của mình theo một diễn đạt kiến trúc, nhưng một số ý tưởng của ông có tầm ảnh hưởng vượt khỏi lĩnh vực kiến trúc. (Chẳng hạn, quyển sách của Alexander, Chú thích về Tổng hợp của Dạng thức, được các nhà thiết kế thuộc mọi lĩnh vực xem đó là kinh thánh.) Cùng với đồng nghiệp tại Trung tâm Cấu trúc Môi trường, Alexander đã tiến hành hệ thống hóa các yếu tố thiết kế kiến trúc tốt. Kết quả là sự ra đời của bộ sách gồm ba tập có tiêu đề Phương pháp Xây dựng Vượt Thời gian. Tác động của công trình này vẫn còn gây tranh luận. Alexander tin rằng hầu hết các kiến trúc hiện đại đều phá sản, vì vậy có thể hiểu vì sao hầu hết các kiến trúc sư hiện đại đều thủ thế trước con người này và ý tưởng của ông. Nhưng khi bạn cầm trong tay tập sách và đối chiếu các tiền đề của chúng với kinh nghiệm chính mình, sẽ rất khó để không về phe Alexander. Triết lý không gian nội thất của ông rất hấp dẫn. Nó giúp hiểu lý do tại sao bạn lại yêu thích những không gian nào đó và chẳng bao giờ thoải mái với những không gian khác.

(Còn tiếp)

-- Nguồn: Tom DeMarco, Timothy Lister (2014) Nhân liệu (Peopleware): Các dự án và đội ngũ hiệu quả, xuất bản lần 3.
-- Bài được tập hợp tại Nhân liệu (Peopleware)