Kiến thức phổ thông: Biến động - Change and Motion

Vấn đề liệu sự biến động là thực hay ảo đầu tiên được các triết gia Hy Lạp nêu ra vào thế kỷ thứ năm trước Công Nguyên. Parmenides cho rằng thực tại chỉ có một và bất biến. Duy nhất "có" là thực; mọi vật ở trong trạng thái cố định của "có", còn "không" là ảo. Để biến động phát sinh, "có" sẽ phải biến thành "không", mà như vậy là mâu thuẫn. Thông tin từ các giác quan khiến ta cảm nhận rằng có biến động, nhưng đó chẳng qua là sự đánh lừa. Zeno xứ Elea, một đệ tử của Parmenidé, đã đưa ra một số nghịch lý nhằm minh họa cho quan điểm này.

Trái lại, Heraclitus cho rằng thực tại luôn biến động, ông có câu khẳng định nổi tiếng, "Bạn không thể bước xuống cùng một dòng sông hai lần". Mọi đối tượng là một "hài hòa của nhiều tác động đối lập", và đằng sau quá trình này là một nguyên tắc tổ chức mà ông gọi là logos, giống với lý luận của con người.

-- Nguồn: Ian Crofton (2013) Tóm lược các tư tưởng lớn: 200 khái niệm làm thay đổi thế giới được diễn giải tức thì, Quercus.
-- Toàn bộ kiến thức phổ thông được tập hợp tại http://cstmind.blogspot.com/p/kien.html
-- Ảnh: http://www.fs.fed.us/wildflowers/regions/pacificnorthwest/MetoliusRiver/images/metolius_river_pine_lg.jpg