Kiến thức phổ thông: Thuyết vi trùng - Germ Theory

Qua nhiều thế kỷ, nguyên nhân gây nhiều loại bệnh vẫn còn là điều bí ẩn. Một số người cho rằng bệnh là do ngộ độc, một số cho là do ô nhiễm không khí, một số cho là Thượng Đế không bằng lòng. Vào những năm 1840 Ignaz Semmelweiss, một bác sĩ sản khoa người Hungary làm việc ở Vienna, để ý rằng số phụ nữ được bác sĩ chăm sóc nhiễm sốt sản (thường gây ra hậu quả nghiêm trọng) cao hơn rất nhiều so với được hộ lý chăm sóc. Ông cho rằng bác sĩ thường thăm bệnh ngay sau khi mổ mà không rửa tay, và yêu cầu bác sĩ phải tự khử trùng trước khi khám bệnh. Ý tưởng của Semmelweiss đã tạo ra làn sóng thù địch gay gắt và nói chung là bị phớt lờ vào thời đó.

Đến những năm 1850, lúc dịch tả bùng nổ ở London, bác sĩ John Snow nghiên cứu nhiều trường hợp nhiễm bệnh và chứng minh rằng nơi có mật độ nhiễm bệnh cao nhất là những người sử dụng một vòi bơm đặc biệt để lấy nước uống. Snow tháo bỏ cần bơm và số trường hợp nhiễm bệnh giảm đi rất nhiều. Các phát hiện này đã giúp tìm ra nguyên nhân gây bệnh. Một số người bắt đầu cho rằng tác nhân gây bệnh có thể là vi trùng - những vi sinh vật chỉ có thể thấy được bằng kính hiển vi. Cho đến khi nhà vi sinh người Pháp Louis Pasteur (1822–95) tìm được cách phòng ngừa và chữa trị các bệnh do vi sinh vật gây ra. Ông dùng nhiệt để tiêu diệt những vi sinh vật độc hại trong sữa và chế ra vắc-xin chữa bệnh dại lẫn bệnh than. Bác sĩ người Đức Robert Koch (1843–1910) cũng có vai trò then chốt, nhờ phát hiện những vi khuẩn gây bệnh như bệnh tả và bệnh lao, đồng thời đưa ra các tiêu chuẩn để biết rằng một chứng bệnh có phải do vi sinh vật gây ra hay không.

Sự thừa nhận thuyết vi trùng gây bệnh đã minh chứng cho quan điểm vệ sinh của Semmelweiss, và đến những năm 1870, bác sĩ giải phẫu người Anh Joseph Lister đi tiên phong về giải phẫu vô trùng. Cuộc đột phá vĩ đại tiếp theo là khi nhà vi sinh người Scotland phát minh ra penicillin vào năm 1928. Đây là kháng sinh đầu tiên chữa trị hiệu quả rất nhiều chứng bệnh do vi khuẩn gây ra, giúp cứu sống hàng triệu sinh mạng.

-- Nguồn: Ian Crofton (2013) Tóm lược các tư tưởng lớn: 200 khái niệm làm thay đổi thế giới được diễn giải tức thì, Quercus.
-- Toàn bộ kiến thức phổ thông được tập hợp tại http://cstmind.blogspot.com/p/kien.html
-- Ảnh: http://www.beliefnet.com/~/media/1F69CFDE064248918CB9977C2D17A3CC.ashx.aspx?w=400&h=300&bg=00000000&f=png