Chủ nghĩa dân tộc là một ý thức hệ chính trị chú trọng đến sự độc tôn của bản sắc dân tộc, dựa trên các yếu tố như nòi giống, ngôn ngữ, và truyền thống văn hóa. Nghệ thuật thường đóng vai trò quan trọng trong chủ nghĩa dân tộc, và sức lôi cuốn cốt lõi của nó lúc nào cũng nhiều cảm xúc hơn lý trí. Dân tộc được bảo tồn như một thực thể thiêng liêng, cao quý hơn tập hợp gồm các cá nhân trong đó.
Phong trào dân tộc đã nổi lên ở những quốc gia muốn giành độc lập từ cai trị ngoại bang, và các cuộc đấu tranh giải phóng đó có thể bày ra một dải phổ chính trị rộng lớn. Đó là trường hợp Âu châu ở thế kỷ mười chín, nơi khai sinh chủ nghĩa dân tộc hiện đại. Vào đầu thế kỷ mười chín, Đức và Ý bao gồm nhiều bang nhỏ, trong khi nhiều dân tộc thuộc trung Âu thì được gộp lại dưới sự cai trị của vương quốc Áo.
Các hoàng đế, vua, và hoàng tử cai trị những lãnh thổ này nói chung là các quốc vương có quyền tuyệt đối, và chống đối quyền cai trị của họ là những thành phần tự do dân chủ và dân tộc chủ nghĩa. Họ bị giới văn nghệ sĩ thuộc trào lưu Lãng mạn lôi cuốn, những người dùng truyện dân gian và nhạc dân tộc để dấy lên cảm xúc mới về bản sắc dân tộc. Sau một thế kỷ tranh đấu, quyền tự quyết của các quốc gia nhỏ hơn thuộc Âu châu đã được công nhận qua hiệp ước hòa bình sau Thế Chiến thứ Nhất. Từ đó sự kiện này thúc đẩy phong trào giành độc lập ở nước ngoài do Âu châu cai trị. Đôi khi nguyện vọng độc lập đã bị các lực lượng đế quốc ngăn cản bằng bạo lực, nhưng trong giai đoạn 1945-75, khoảng một trăm nước thuộc địa đã trở thành quốc gia độc lập và có chủ quyền.
Chủ nghĩa dân tộc có mặt trái của nó. Các đảng phái dân tộc nổi lên tại các quốc gia vừa giành được độc lập có xu hướng chú trọng - đôi khi quá khích - đến sự độc tôn dân tộc so với những dân tộc khác. Ở dạng cực đoan hơn, chủ nghĩa dân tộc sẽ hòa hợp với chủ nghĩa phân biệt chủng tộc và phát xít.
-- Nguồn: Ian Crofton (2013) Tóm lược các tư tưởng lớn: 200 khái niệm làm thay đổi thế giới được diễn giải tức thì, Quercus.
-- Bài được tập hợp tại Kiến thức phổ thông (http://cstmind.blogspot.com/p/kien.html)
-- Ảnh: http://www.zeus.aegee.org/magazine/wp-content/uploads/Europe_Flag_map_by_lg_studio-1024x833.png
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét