Trong thần học, khái niệm tự do ý chí mâu thuẫn với khái niệm về một Thượng Đế toàn trí, toàn năng, và giàu lòng nhân từ, nhưng khái niệm tổng thể về tội lỗi lại xoay quanh quyền chọn lựa giữa tốt và xấu của con người. Trong Sách Sáng Thế, Thượng Đế cho Adam và Eve - và suy ra là cho con cháu của họ - quyền tự do chọn lựa sự xấu và bất tuân phục Ngài. Vấn đề tương tự thường được dẫn là cha mẹ thương yêu con cái, họ trao cho con nhiều tự do hơn khi con lớn lên để con tự sai lầm và học hỏi từ sai lầm đó.
Trong thần học Thiên Chúa giáo, lòng nhân từ của Thượng Đế bao hàm trong ý niệm về ơn phúc, đó là ơn cứu rỗi kẻ có tội, cho dù không xứng đáng. Tương tự, học thuyết tiền định cố gắng hợp nhất tự do ý chí với toàn năng chí thánh, bằng cách cho rằng Thượng Đế đã định sẵn ai sẽ được cứu vớt và ai sẽ bị nguyền rủa.
Trên thực tế, tự do ý chí dường như được cho là phổ quát trong xã hội loài người. Nó nằm trong ý niệm cho rằng mỗi người chúng ta phải chịu trách nhiệm đạo đức trước hành động của mình và trách nhiệm đó được củng cố bằng mọi hệ thống luật pháp - mặc dù hầu hết hệ thống luật đều qui định độ tuổi tối thiểu phải chịu trách nhiệm trước tội lỗi phạm phải. Một số triết gia lập luận rằng ngay cả nếu ta sống trong một vũ trụ hoàn toàn tất định, con người vẫn hành xử như có tự do ý chí thật sự. Nhà theo thuyết hiện sinh người Pháp Jean-Paul Sartre phát biểu rằng thậm chí nếu ta hoàn toàn phải theo hoàn cảnh lịch sử và xã hội, ta vẫn "bị ép buộc làm người tự do."
-- Nguồn: Ian Crofton (2013) Tóm lược các tư tưởng lớn: 200 khái niệm làm thay đổi thế giới được diễn giải tức thì, Quercus.
-- Toàn bộ kiến thức phổ thông được tập hợp tại http://cstmind.blogspot.com/p/kien.html
-- Ảnh: http://1.bp.blogspot.com/-BO8FHGIbKXc/TkY441c0IBI/AAAAAAAABjI/5oUjXEkRuok/s1600/free+will.jpg
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét