Thứ Ba, 24 tháng 12, 2013

Kiến thức phổ thông: Thương mại tự do và chủ nghĩa bảo hộ

Thương mại tự do là chính sách cho phép thương mại giữa các quốc gia mà không có bất kỳ hạn chế nào. Những rào cản đối với thương mại tự do có thể dưới dạng hạn ngạch (hạn chế lượng nhập khẩu), thuế quan (thuế nhập xuất), kiểm soát hối đoái (hạn chế bởi các ngân hàng trung ương trên lượng ngoại tệ để mua hàng nhập khẩu), hay trợ cấp cho nhà sản xuất trong nước. Mọi biện pháp hạn chế được gọi chung là "chủ nghĩa bảo hộ" - tức chính sách che chắn cho nền kinh tế của mình không phải chịu mọi tác động của cạnh tranh quốc tế.

Chủ nghĩa bảo hộ hầu như phổ quát ở dạng này hay dạng kia cho đến khi Adam Smith tranh luận trong tác phẩm Thịnh vượng của các Quốc gia rằng nếu một quốc gia phong phú về một nguồn tài nguyên, hay đặc biệt giỏi về sản xuất một sản phẩm nào đó, thì sẽ hiệu quả hơn và như vậy sẽ đóng góp nhiều hơn cho sự thịnh vượng chung nếu quốc gia đó được tự do xuất khẩu sang các nước khác.

Người ủng hộ thương mại tự do và Smith ở thế kỷ mười chín chủ trương rằng chủ nghĩa bảo hộ thường chỉ làm lợi cho một số ít nhà sản xuất và hy sinh phần dân số còn lại. Cụ thể là luật hạn chế nhập khẩu bắp ngô vào Anh đã giữ giá trong nước ở mức cao để làm lợi cho nông dân Anh. Tuy nhiên, điều này đồng nghĩa với việc công nhân Anh phải trả giá cao khi mua bánh mì, các nhà sản xuất phàn nàn rằng hậu quả là công nhân chỉ còn dư ít tiền để có thể mua sản phẩm của họ.

Mặc dù luật hạn chế nhập khẩu bắp ngô vào Anh đã bị bãi bỏ năm 1846, các biện pháp bảo hộ vẫn phổ biến trong thương mại quốc tế - đặc biệt khi kinh tế suy trầm. Vào nửa cuối thế kỷ hai mươi, một số khu vực tự do thương mại liên quốc gia và thị trường chung được hình thành, nhưng những khu vực này vẫn tạo rào cản đối với các quốc gia không là thành viên. Tổ chức Thương mại Thế giới thường xuyên tổ chức những vòng đàm phán để cố gắng mở rộng thương mại tự do quốc tế. Tuy nhiên, một số người cho rằng thương mại tự do có xu hướng làm lợi cho những nước giàu và hy sinh sự phát triển kinh tế của các quốc gia nghèo hơn.

-- Nguồn: Ian Crofton (2013) Tóm lược các tư tưởng lớn: 200 khái niệm làm thay đổi thế giới được diễn giải tức thì, Quercus.
-- Toàn bộ kiến thức phổ thông được tập hợp tại http://cstmind.blogspot.com/p/kien.html
-- Ảnh: http://khanhhuong.jcapt.com/img1/store/diembao2012/2012_2/protecyionism.jpg

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét