Kiến thức phổ thông: Hang động Plato - Plato's Cave

Trong tác phẩm Cộng hòa, Plato kể một chuyện ngụ ngôn trong đó nhân loại tựa những tù nhân bị xích trong một hang động. Mọi thứ họ có thể thấy là bức tường trước mặt, và vì vậy kinh nghiệm duy nhất của họ về các đối tượng là hình bóng in lên tường nhờ một đám lửa. Theo Plato, điều này tương tự với sự ngu dốt của ta về thực tại tối hậu, vốn bao gồm các Dạng thức lý tưởng và bất khả thay đổi.

Như vậy một chiếc bàn chỉ là bản sao hay hình bóng không toàn thiện của chiếc bàn lý tưởng; một con ngựa chỉ là biểu hiện của ngựa nguyên bản. Vì từng con ngựa đơn lẻ đều khác nhau ở một số phương diện nào đó, chẳng con nào miêu tả được con ngựa chân lý. Các đối tượng trong thế giới ta đang trải nghiệm đều thay đổi không ngừng: chiếc bàn từng là cây cối; ngựa sinh ra, lớn lên, rồi chết đi. Kiến thức chân lý chỉ có thể đạt được trong thế giới bất khả quan sát của các Dạng thức; mọi cái gọi là tri thức mà ta tiếp nhận trong thế giới của các giác quan thật ra chẳng qua là dư luận và niềm tin.

-- Nguồn: Ian Crofton (2013) Tóm lược các tư tưởng lớn: 200 khái niệm làm thay đổi thế giới được diễn giải tức thì, Quercus.
-- Toàn bộ kiến thức phổ thông được tập hợp tại http://cstmind.blogspot.com/p/kien.html
-- Nguồn ảnh: https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj3J9lpNVHJvnDq0vmIenGJAKh8eQrfqfDt4IB05B4PeGhORKyKAzJMMOb3mOu6oeI3x3sGta3tnL-Qt1s7_FWpsIY6irw9LIkEgQ8ftgQKnl42AfUeaAU0OWo1-AjMiI1Tdl5pJIy4UeA/s1600/plato-cave.jpg