Hệ thống kinh tế vận hành ở các quốc gia trên toàn thế giới có thể được trình bày thành một dải phổ. Một cực là hệ thống kinh tế tự do kinh doanh tư bản, trong đó phương tiện sản xuất hoàn toàn thuộc sở hữu tư nhân, dưới hình thức cá nhân hay công ty. Chính phủ đóng vai trò nhỏ trong các quyết định kinh tế, vốn được phi tập trung cao độ. Giá thành và sản xuất hoàn toàn được xác định bởi luật cung cầu hoạt động trên nhiều thị trường khác nhau.
Cực kia là hệ thống kinh tế "mệnh lệnh" xã hội chủ nghĩa - một hệ thống hiếm thấy kể từ khi chủ nghĩa cộng sản sụp đổ ở Đông Âu và Liên Xô tan rã vào giai đoạn 1989-91. Trong hệ thống kinh tế đó, sản xuất, phân phối, và tiêu thụ đều được tập trung lập kế hoạch. Nhà nước làm chủ mọi đất đai, mọi ngành công nghiệp và cấp phát tài nguyên cho các nhà sản xuất khác nhau theo kế hoạch quốc gia. Tương tự, hàng hóa được phân phối đến khách hàng theo định mức.
Trên thực tế, phần lớn các quốc gia đều có hệ thống kinh tế "hỗn hợp". Theo mô hình này, hầu hết sản xuất - và dần dần hầu hết các dịch vụ (chẳng hạn năng lượng và giao thông) - đều nằm trong tay tư nhân, nhưng chính phủ vẫn điều phối thị trường và điều chỉnh những thứ như thuế, lãi suất và cung ứng tiền tệ để đạt được các mục tiêu chính yếu nhất định. Những mục tiêu này có thể bao gồm việc đảm bảo việc làm đầy đủ, xúc tiến tăng trưởng kinh tế, tránh lạm phát và thiếu hụt trong cân đối thu chi - tức cân đối xuất nhập khẩu.
-- Nguồn: Ian Crofton (2013) Tóm lược các tư tưởng lớn: 200 khái niệm làm thay đổi thế giới được diễn giải tức thì, Quercus.
-- Toàn bộ kiến thức phổ thông được tập hợp tại http://cstmind.blogspot.com/p/kien.html
-- Nguồn ảnh: http://2012books.lardbucket.org/books/macroeconomics-principles-v1.0/section_05/73a1e8b3d3371f9a009a3c7b2c31ca9d.jpg
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét