Các đàm đạo sử dụng cái gọi là "Phương pháp Socrates", trong đó Socrates giả khờ và hỏi đệ tử nhiều câu hỏi, dẫn dắt cho đến khi họ mâu thuẫn với chính họ. Bằng cách này, các vấn đề được sáng tỏ, rồi một tiếp cận sát sao hơn được sử dụng để đưa đến chân lý. Những đàm đạo ban đầu liên quan đến "các đức hạnh" như hiếu thảo và can đảm, rồi cuối cùng đi đến kết luận rằng đức hạnh chính là tri thức, và hành vi sai trái là kết quả của ngu dốt. Bản thân phương pháp này có tầm đặc biệt quan trọng, bao gồm sự thách thức các giả định và cương quyết dùng lập luận hữu lý (logic) - đây là những phẩm chất của triết học chân chính.
Các đàm đạo còn thảo luận về bản chất tối thượng của thực tại. Theo Plato thì bản chất này bao gồm những Dạng thức (Forms), hay Quan niệm (Ideas), chứ không phải là điều mà ta trải nghiệm trong thế giới vật chất. Dạng thức tối thượng là điều hay lẽ phải, tức tri thức. Để minh họa khái niệm này, trong tác phẩm Cộng hòa (The Republic) Plato kể chuyện ngụ ngôn về các tù nhân trong hang. Tác phẩm Cộng hòa còn liên hệ đến chính trị, thảo luận về bản chất của công lý và mường tượng một lý tưởng về nhà nước được điều hành bởi những vị vua hiền triết.
Sau này dưới đế chế La Mã cổ đại, các học giả Tân Plato đã phát triển một triết lý huyền bí dựa trên những Dạng thức của Plato và đưa ra hệ thống phân cấp tri thức tăng theo mức độ huyền bí và họ gọi đó là "chuỗi xích hiện hữu" (the chain of being). Triết lý này đã ảnh hưởng đến các triết gia trong cộng đồng Do Thái giáo, Thiên Chúa giáo, và Hồi giáo, kéo dài đến thời Phục hưng và sau đó, nhưng không thể hiện được tầm quan trọng như các công trình của chính Plato.
-- Nguồn: Ian Crofton (2013) Tóm lược các tư tưởng lớn: 200 khái niệm làm thay đổi thế giới được diễn giải tức thì, Quercus.
-- Toàn bộ kiến thức phổ thông được tập hợp tại http://cstmind.blogspot.com/p/kien.html
-- Nguồn ảnh: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5e/Plato_i_sin_akademi,_av_Carl_Johan_Wahlbom_(ur_Svenska_Familj-Journalen).png
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét