Trái với Plato, Aristotle cho rằng thực tại được tạo thành từ các chất liệu cá thể, không phải từ những đối tượng trừu tượng. Đối với ông, nguồn kiến thức duy nhất là bằng chứng do các giác quan của ta đem lại, và ông khẳng định rằng nhờ dùng lý luận ta có thể thiết lập những thuộc tính phân biệt, nói cách khác là các tính chất căn bản, của mọi vật. Như vậy từ cụ thể ta có thể tổng quát hóa.
Aristotle tìm cách đặt lý luận đó trên nền tảng vững chắc và tìm hiểu bản chất của tam đoạn luận, một phương pháp suy luận được minh họa qua ví dụ sau: "Toàn dân Hy Lạp là người; mọi người đều sẽ chết; vì vậy toàn dân Hy Lạp đều sẽ chết". Bằng cách chỉ ra loại suy luận nào hợp lệ và loại nào không, Aristotle đã thiết lập nên căn bản của logic hình thức và đề ra nền tảng logic cho khoa học.
Khi phân tích thi ca và kịch nghệ, Aristotle cho rằng nghệ thuật thể hiện thiên nhiên ở một dạng lý tưởng, bản chất của vẻ đẹp là tính đối xứng và trật tự, mục đích của bi kịch là thanh tẩy cảm xúc qua lòng thương xót và nỗi sợ. Ông tranh luận rằng để được hạnh phúc, vận dụng lý luận đóng vai trò hết sức quan trọng, lý luận là khả năng căn bản của con người. Vận dụng lý luận vừa là nỗ lực trí tuệ vừa để kiểm soát cảm xúc bản thân hầu đạt được "cân bằng quí giá" giữa khắc khổ và xa xỉ.
Khi Âu châu còn mông muội, giáo huấn của Aristotle đã được các học giả trong thế giới Hồi giáo trình bày. Đến thế kỷ thứ mười hai, khi những bản dịch Latin bắt đầu xuất tại Âu châu, chúng đã tác động to lớn, cung cấp một khuôn khổ cho sự phát triển sau này của tư tưởng Tây phương.
-- Nguồn: Ian Crofton (2013) Tóm lược các tư tưởng lớn: 200 khái niệm làm thay đổi thế giới được diễn giải tức thì, Quercus.
-- Toàn bộ kiến thức phổ thông được tập hợp tại http://cstmind.blogspot.com/p/kien.html
-- Nguồn ảnh: http://www.quotesvalley.com/images/07/happiness-depends-upon-ourselvesaristotle.jpg
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét