Kiến thức phổ thông: Chủ nghĩa thế tục so với chính trị thần quyền - Secularism vs Theocracy

CHỦ NGHĨA THẾ TỤC SO VỚI CHÍNH TRỊ THẦN QUYỀN - SECULARISM VS THEOCRACY

Thuật ngữ chính trị thần quyền nghĩa đen là "quyền năng của Thượng đế". Thuật ngữ này biểu thị một quốc gia trong đó chính phủ bị trị bởi một tăng lữ thuộc một tôn giáo cụ thể, và ở đó giáo luật là luật của quốc gia. Chủ nghĩa thế tục, trái lại, cho rằng chẳng có tôn giáo nào được có vị trí đặc quyền trong quốc gia, tôn giáo hoàn toàn là một vấn đề riêng tư và không nên đóng bất kỳ vai trò gì trong hoạt động xã hội.

Từ thời văn minh sơ khai, tôn giáo là công cụ thế tục cũng như sức mạnh tâm linh. Vị vua đầu tiên đã khẳng định được các thần linh truyền ngôi và duy trì thần quyền, được hỗ trợ bằng sức mạnh. Nhiều quốc gia và đế chế sau này đã thừa nhận quốc giáo, vốn củng cố vị thế nhà cầm quyền mà không cần chuyển giao quyền lực cho giới tăng lữ. Chẳng hạn, ở La Mã thời tiền Công giáo, hoàng đế cũng là đại giáo chủ, nghi thức tôn giáo chủ yếu là vấn đề công vụ và biểu thị lòng trung thành đối với quốc gia.

Thời Trung Cổ đã chứng kiến một số bất đồng ở châu Âu giữa nhà cầm quyền thế tục và Giáo hội La Mã, thường trên vấn đề ai có tiếng nói sau cùng trong việc như bổ nhiệm tu sĩ. Bất đồng lên đến đỉnh điểm trong thời kỳ xuất hiện phong trào Cải cách, khi đó một số quốc vương - như Henry VIII ở Anh quốc - đã cắt đứt liên hệ với Rome để thành lập giáo hội riêng của họ.

Mặc dù nước Anh ngày nay có rất ít tín đồ đi lễ thường xuyên, ở đó vẫn duy trì giáo hội, trong đó nữ hoàng đứng đầu, và còn có nhiều trường dòng được nhà nước tài trợ. Thật trớ trêu, Hoa Kỳ có tín đồ đi lễ thường xuyên ở mức cao hơn rất nhiều, nhưng có sự tách biệt về định chế giữa giáo hội và nhà nước - ở Pháp cũng vậy. Trái lại, trong thế giới Hồi giáo, một vài nước bị cai trị theo luật Hồi giáo khắt khe, trong khi đó, mục tiêu của những người Hồi giáo quyết liệt hơn là tạo nên một nhà cai trị Hồi giáo toàn cầu với luật Hồi giáo được áp dụng rộng khắp.

-- Hình: http://www.lemauricien.com/sites/default/files/imagecache/400xY/article/2013/03/14/forum_14_march_2013.jpg
-- Nguồn: Ian Crofton (2013) Tóm lược các tư tưởng lớn: 200 khái niệm làm thay đổi thế giới được diễn giải tức thì, Quercus.
-- Bài được tập hợp tại Kiến thức phổ thông