Thứ Bảy, 28 tháng 6, 2014

Kiến thức phổ thông: Tam đoạn luận - Syllogism

TAM ĐOẠN LUẬN - SYLLOGISM

Logic truyền thống, gọi là "logic hình thức", dựa trên lý luận gồm ba phần, gọi là tam đoạn luận, bao gồm ba mệnh đề: hai tiền đề và một kết luận dẫn ra từ hai tiền đề đó. Ví dụ, "mọi dân Hy Lạp đều là người; con người phải chết; vì thế mọi dân Hy Lạp phải chết."

Các mệnh đề có thể lấy một trong những dạng sau: "Mọi X là Y," "Chẳng có X nào là Y," "Một số X là Y," và "Một số X không phải là Y." Xét tam đoạn luận sau:

Một số thiên nga màu trắng.
Một số chim là thiên nga.
Vì thế một số chim màu trắng.

Một tam đoạn luận có ba hạng từ: một trong ba hạng từ đó, "trung từ" (thiên nga) xuất hiện trong cả hai tiền đề; hạng từ thứ hai (màu trắng) xuất hiện trong kết luận và một trong hai tiền đề; hạng từ thứ ba (chim) xuất hiện trong kết luận và trong tiền đề kia. Hạng từ thứ nhất ("chủ từ") của kết luận được gọi là "hạng từ phụ," và tiền đề trong đó nó xuất hiện là "tiền đề phụ." Hạng từ thứ hai ("vị từ") của kết luận là "hạng từ chính," và tiền đề trong đó nó xuất hiện là "tiền đề chính."


-- Hình: http://www.petermanseye.com/images/photos/post/745.jpg
-- Nguồn: Ian Crofton (2013) Tóm lược các tư tưởng lớn: 200 khái niệm làm thay đổi thế giới được diễn giải tức thì, Quercus.
-- Bài được tập hợp tại Kiến thức phổ thông

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét