Một trong những câu hỏi gây khó khăn cho các triết gia (và trẻ em tò mò ở độ tuổi nhất định) là: Làm sao tôi có thể nói rằng người khác cũng có một tâm thức? Tôi biết rằng tôi có ý thức, có tư duy và cảm xúc, biết đỏ là đỏ, biết cảm giác bị cháy là đau đớn, ... Nhưng làm sao tôi có thể nói rằng người khác cũng vậy? Mọi điều mà tôi có thể quan sát được là hành vi bên ngoài của người khác. Nhưng làm sao tôi biết rằng họ không phải là ma?
Dĩ nhiên, lẽ thường bảo ta đây chẳng qua là một sự quấy rầy, nhưng sự thật là không có cách nào chứng minh được hiện hữu tâm thức của người khác. Điều tốt nhất mà ta có thể làm là lập luận từ sự tương tự. Ta thấy rằng có quá nhiều người phản ứng lại các kích thích giống với ta đến nỗi khiến ta tin rằng điều đó là đúng, vì sinh lý và hành vi của họ giống ta, tâm thức của họ cũng phải giống ta.
-- Nguồn: Ian Crofton (2013) Tóm lược các tư tưởng lớn: 200 khái niệm làm thay đổi thế giới được diễn giải tức thì, Quercus.
-- Bài được tập hợp tại Kiến thức phổ thông (http://cstmind.blogspot.com/p/kien.html)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét